بانك اطلاعات پراكندگي آفت سن گندم تهيه شد
سن گندم مهمترين آفت گياهاني همچون جو و گندم است و
نه تنها در ايران بلكه در بسياري از نقاط خاورميانه به خصوص روسيه ديده شده
است .اين آفت بخش عمدهاي از زندگي خود را ( ۹ ماه از سال ) در مناطق
زمستاني مي گذراند .
فرزانه پارسي مجري طرح تدوين سامانه اطلاعات جغرافيايي مناطق زمستان
گذران سن گندم روز چهارشنبه در گفت و گو با خبرنگار علمي ايرنا گفت:
بانك اطلاعات پراكندگي آفت سن گندم با هدف شناسايي مكان هاي جغرافيايي حضور
آفت سن گندم تهيه شده است .دراين بانك مكان هايي كه به آفت سن گندم مبتلا
هستند به وسيله ابزار جي. پي. اس شناسايي شدند و داده ها در بانك اطلاعات
قرار گرفته و هم در قالب نقشه تهيه شده اند.محققان براي دسترسي به اين
اطلاعات مي توانند با ارايه درخواست به موسسه تحقيقات گياه پزشكي اقدام
كنند.
پارسي گفت: همچنين در اين طرح پيش بيني شده كه چه نقاطي از كشور ممكن
است به آفت سن گندم مبتلا شود كه اين داده ها هم در بانك اطلاعاتي و نقشه
مربوط به آن گنجانده شده است.
وي افزود: با توجه به اهميت كنترل آفت سن گندم در مناطق زمستان گذران و
پرهزينه بودن آن، پيش بيني اين مناطق سبب كاهش هزينه هاي مربوط به
عمليات كنترل و مقابله با اين آفت مي شود.
عضو هيات علمي موسسه تحقيقات گياه پزشكي كشور گفت: آفت سن گندم با ترشح
آنزيمي كه وارد دانه گندم مي كند باعث از بين رفتن كيفيت دانه و در نهايت
آرد مي شود، در واقع آرد كه براي تهيه نان مورد استفاده قرار مي گيرد حالت
خميري خود را از دست مي دهد و نان بي كيفيت توليد مي شود.
وي اظهارداشت: بررسي ها نشان مي دهد وجود جمعيت آفت سن گندم در نقاط
مختلف جغرافيايي كشور و در مناطق كوهستاني شدت و ضعف دارد و باد به عنوان
عامل تاثير گذار در پراكندگي اين آفت نقش به سزايي دارد.
پارسي تاكيد كرد: با توجه به اهميت آفت سن گندم كه مربوط به يك محصول
استراتژيك مانند گندم است توصيه مي شود تا در هرمنطقه از كشور، بانك
اطلاعات مربوط به آن منطقه بر اساس خصوصيات دوره زندگي سن گندم به همراه
ثبت داده هاي هواشناسي ماندن باد ، دما و بارندگي ايجاد شود.
سن گندم (Eurygaster integriceps) پس از ملخ يكي از خطرناكترين آفات گندم است و سالانه خسارت زيادي به مزارع گندم وارد مي كند.
خسارت اين آفت در دو مرحله است . در نخستين مرحله فصل بهار حشرات كامل به مزارع غلات مخصوصا گندم روي ميآورند و با مكيدن شيره سلولي گياه باعث پژمردگي آن مي شوند.
در مرحله دوم پورهها ( نوزاد ) پس از خروج از تخم روي خوشهها ميروند
و دانهها را نيش مي زنند و از محتواي دانه تغذيه ميكنند كه سبب كوچك شدن
دانه مي شود.
اين حشره با نيش زدن دانهها آنزيم پروتئاز را وارد آنها مي كند در
نتيجه پروتيين گندم در محل نيش تجزيه و دانه سيال و آبكي ميشود . اين امر
سبب ريختن و ضايع شدن خمير در هنگام پخت ميشود و اگر نان به صورت نان حجيم
تهيه شود، در مغز نان خلل و فرج ايجاد نميشود، مغز اين گونه نان ها اغلب
نپخته است و حالت پوكي نان سالم را ندارد.